Największe Widowisko Jazzowe MARCUS+ już w sobotę!

Na trzech scenach ustawionych za Polską Filharmonią Bałtycką na wyspie Ołowiance w Gdańsku wybitni artyści zagrają utwory własne oraz wybrane przez Marcusa wspólnie z nim i jego zespołem (który nawiasem mówiąc też składa się z wielkich jazzmanów: dwóch z nich, Alexa Hana i Louisa Cato, gdańska publiczność miała okazję podziwiać już w zeszłym roku). Marcus+ będzie jedynym widowiskiem w Polsce, na którym artysta zaprezentuje materiał ze swojego albumu Marcus Miller – Live in Monte Carlo (2010) w oprawie godnej tego wielkiego projektu. Orkiestrę Symfoniczną Monte Carlo zastąpi Symfonia Varsovia pod batutą „Zeliga jazzu”, Gila Goldsteina. Polscy goście Marcusa Millera to Leszek Możdżer (któremu Możdżer+ przyniósł

serię nagród, między innymi Sztorm Roku Gazety Wyborczej w kategorii Największe Wydarzenie 2010), oraz Tomasz Stańko. Po raz kolejny założenia inscenizacyjne widowiska wpisują się w ideę festiwalu Solidarity of Arts: uwalniamy sztukę wysoką i wychodzimy z nią w przestrzeń miejską. Medialnym współorganizatorem wydarzenia będzie Canal+, który planuje transmisję widowiska bezpośrednio ze sceny plenerowej Filharmonii Bałtyckiej.

Marcus Miller urodził się na Brooklynie w 1959 roku. Wyraźne rozgraniczanie gatunków muzyki, których jest żywą legendą (jazz, jazz fusion, R&B i funk) dosyć go irytuje. Jako trzynastolatek grał już na klarnecie, fortepianie i gitarze basowej, zaczynał pisać muzykę. W 1981 roku dołączył do zespołu Milesa Davisa, swojego idola lat dziecięcych, z którym koncertował przez dwa kolejne lata. W 1986 roku sam wyprodukował jego niesamowity album Tutu, potem jeszcze dwa kolejne. Jako basista Miller pojawia się na ponad 400 nagraniach artystów tak różnych jak Elton John, Joe Sample, Mariah Carey, McCoy Tyner, Bill Withers, Billy Idol, Bryan Ferry, Frank Sinatra czy LL Cool J. Jest zdobywcą nagród Grammy jako autor i wykonawca (M Squared za najlepszy album jazzu współczesnego 2001 roku) i jako producent (między innymi wspomniany Tutu Davisa, utwór Power of Love Luthera Vandrossa z 1991 roku, oraz dwie płyty saksofonisty altowego Davida Sanborna – Voyeur z 1981 roku i Inside z 1999). Marcus Miller pisze także muzykę do filmu.

Można ją usłyszeć w takich produkcjach jak Boomerang (Eddie Murphy, Halle Berry), Siesta (Ellen Barkin), Ladies’ Man (Tim Meadows) czy Deliver Us From Eva (LL Cool J). Na początku 2011 roku wydana została płyta Marcus Miller – Live in Monte Carlo, z udziałem Orkiestry Symfonicznej Monte Carlo. Widowisko jazzowe Marcus+ na festiwalu Solidarity of Arts będzie jedyną w Polsce okazją doświadczenia tego niezwykłego projektu na własnej skórze, w godnej geniuszu gospodarza oprawie i z udziałem Sinfonii Varsovii.

Alex Han ma 23 lata i jest jednym z najbardziej uzdolnionych saksofonistów jazzowych swojego pokolenia. Na festiwalu Solidarity of Arts artysta wystąpi po raz drugi, oczywiście jako członek ścisłej egzekutywy Marcusa Millera. Han już jako trzynastolatek wystąpił na Międzynarodowym Festiwalu Jazzowym Lapataia w Punta del Este w Urugwaju. Tam wymienił swoje muzyczne mleczaki na zęby stałe u boku takich muzyków jak Paquito D’Rivera, Joe Lovano, Lewis Nash, Slide Hampton, Johnny Griffi n, Kenny Barron, Jon Faddis, Nicholas Payton, Dave Valentin, Claudio Roditi i Antonio Sanchez. W 2006 otrzymał stypendium prezydenckie do prestiżowego Berklee College of Music. Studia skończył z wyróżnieniem po zaledwie trzech latach. Z czasem było jeszcze lepiej, bo talent Hana jemu samemu stopniowo wymykał się spod kontroli. Młody muzyk zdążył już zagrać z takimi legendami jak Herbie Hancock, George Duke, Joey DeFrancesco, George Benson, Poncho Sanchez, James Moody, Kirk Whalum, Bob Mintzer, Jimmy Haslip, Marcus Baylor, Russell Ferrante, Patrice Rushen, Oscar Peterson, Rufus Reid, Keb’ Mo’, Diane Reeves, Roy Hargrove, James Carter, Ken Peplowski, Terri Lyne Carrington, Brian Lynch, Akira Tana, Gerri Allen, Shelly Berg i Walt Weiskopf. Firmy produkujące sprzęt muzyczny zabijają się o zakontraktowanie Hana jako swojego artysty. Póki co udało się to sześciu markom. Są nimi Yamaha, Rico Reeds, Beechler Mouthpieces, Applied Microphone Technology (AMT), Neotech Straps i ProTec Cases. Od kilku lat Alex Han ściśle współpracuje z Marcusem Millerem, jest członkiem (między innymi) jego podróży sentymentalnej na cześć Milesa Davisa, czyli trasy Tutu Revisited. Kto pamięta wspólne granie Hana, Leszka Możdżera i Marcusa Millera na środkowej scenie widowiska Możdżer+, ten wie o kim mowa: Alex Han jest jazzmenem światowej klasy.

Federico Gonzales Peña - Grać z Markusem Millerem to szczególna przygoda. Biorą w niej udział ludzie, którzy sami są niezwykli. Federico już w wieku 4 lat zaczął grać na różnych instrumentach perkusyjnych – tuż po przeprowadzce z urugwajskiego Montevideo, gdzie się urodził w 1966 roku, do argentyńskiego Buenos Aires. Choć perkusja pozostała w sercu jego południowej natury, wkrótce odkrył fortepian. Stało się to w domu jego babci, która grała na organach, sama była też spełnioną pianistką. Niebawem zaczął więc lekcje pianina, co przyniosło pierwsze kompozycje. Po trzech latach intensywnej pracy nadal przejawiał zainteresowanie tematem, które nawet wzrosło, więc jego nauczycielem został argentyński pianista Antonio de Raco (był też nauczycielem Marthy Argerich i Claudio Arrau). Jego kariera jako profesjonalisty rozpoczeła się gdy miał 15 lat – nagrywał w studiach dla producentów muzycznych grając w rożnych stylach, co zostało zauważone przez argentyńskich muzyków sesyjnych takich jak Gustavo Donez (Sweater), El Soca, Daniel Colombres, El Mono Fontana, Juan del Barrio i Jota Morelli. Jako siedemnatsolatek Federico zjawił się w Waszyngtonie. Po rocznym pobycie w Berklee College of Music młody klawiszowiec powrócił do Waszyngtonu i pracował z zespołami grajacymi muzykę Go-Go typową dla regionu waszyngtońskiego. A potem spotkał Me’shell N’DegeOcello i we dwójkę rozpoczęli wspólną trwającą 20 lat podróż dookoła świata, w trakcie której wiele razy spotkali się z nominacjami do Grammy, a także odkrywali dla publiczności swoje kolejne, rewelacyjne albumy. Obecnie stoi za klawiszowym sterem w SMV, podróżując z Marcusem Millerem. W wolnym czasie

Sean Jones - Rok 2010 przyniósł wielkie zmiany w życiu tego uznanego amerykańskiego trębacza i kompozytora. Po ponad pięciu latach muzyk opuścił grupę Wyntona Marsalisa (Wynton Marsalis’ Jazz at Lincoln Center Orchestra) i dołączył zespołu Marcusa Millera, któremu towarzyszył w jego letniej trasie po Europie. W 2011 Jones wydał swój szósty album No Need For Words i po raz drugi koncertuje z Millerem. To on gra na albumie Nancy Wilson Turned to Blue (Grammy za najlepszy album wokalny jazzu 2007). Jones jest laureatem prestiżowych wyróżnień Downbeat Magazine (wschodząca gwiazda 2006 i 2007) i JazzTimes Magazine (najlepszy nowy artysta 2007). Kto jeszcze nie słyszał brzmienia trąbki Seana Jonesa, ten powinien wejść na stronę internetową artysty i odczekać 25 sekund pierwszego nagrania w tle.

Louis Cato - Ponieważ ten notoryczny współpracownik Marcusa Millera wciąż jest bardzo młody, jego biografia wygląda nieco inaczej niż pozostałych gwiazd festiwalu Solidarity of Arts. Cato urodził się w Lizbonie, szybko przeniósł się (a raczej został przeniesiony) do Stanów Zjednoczonych, gdzie od 2-go do 5-go roku życia lat grał na bębnach podczas mszy świętych w Ohio, a potem w mieście Waszyngton. Od 8-go roku życia zaczął grać na basie. Louis występował już w Europe, Ameryce Południowej i Afryce. Grał i nagrywał z artystami takimi jak Brian McKnight, Roy Hargrove, Stevie Wonder, LaToya Luckett (Destiny’s Child), Q-tip, Wynton Marsalis, Wyclef Jean, Sean Jones, Solange Knowles, Jason Palmer, Talib Kweli i Idle Warship, Norah Jones, Donald Harrison, Christian Scott, Bobby Brown, Derek Trucks, Ryan Leslie, Sam Kininger. Wszyscy podkreślają, że Cato jest w stanie zagrać każdy gatunek (nie tylko) jazzu z unikalnym wyczuciem i pasją oraz instynktowną autentycznością. W ostatnich latach pracował z Bilalem jako basista i z Marcusem Millerem jako

Trilok Gurtu - Urodzony w Bombaju wirtuoz perkusji Trilok Gurtu został uznany najlepszym żyjącym perkusistą na świecie w plebiscycie Drum Magazine w 1999 roku. Zaczynał jako członek John McLaughlin trio,

grał z Donem Cherry (ojcem Nene), Janem Garbarkiem, Pathem Metheny. Pod koniec lat 90-tych jego zespół The Glimpse występował na największych światowych festiwalach u boku takich artystów jak Eric Clapton, Bob Dylan czy REM. W 2002 roku wydał płytę Rememberance (nominacja do BBC World Music Award oraz do EMMY), która była kolejnym przełomem – zachwyt tym albumem wśród fanów i krytyków trwa do dzisiaj. Nie często zdarza się żeby muzyk tak głęboko zanurzony w wyniesionej z domu tradycji muzycznej (słychać ją na większości z jego 20 albumów) odniósł tak gigantyczny komercyjny sukces. Jego wyczucie rytmu jest jednak uznawane w przemyśle muzycznym za jedyne w swoim rodzaju. Stacja BBC nazwała go „seryjnym kolaboratorem” z uwagi na niesłabnącą chęć muzycznego świata do „grania z Trilokiem”.

Angélique Kidjo - Urodzona w Beninie Angélique Kidjo jest uosobieniem wszystkiego co najlepsze w muzyce i kulturze Afryki, jej bodaj najsłynniejszą muzyczną ambasadorką i ikoną współczesnej World Music. W 2008 roku płyta wokalistki Djin Djin zdobyła nagrodę Grammy za najlepszy album tego gatunku, a jej ostatnia płyta (Õÿö, 2010), została niedawno nominowana do Grammy w tej samej kategorii. Wśród artystów z którymi nagrywała lub koncertowała są Carlos Santana, Dave Matthews Band, Peter Gabriel, Bono, Herbie Hancock, Cassandra Wilson, Annie Lennox i Vernon Reid. Nagrała w sumie 12 płyt, z których większość to charakterystyczna mieszanka popu i pieśni afrykańskich. Artystka była jedną z głównych gwiazd ceremonii otwarcia piłkarskich Mistrzostw Świata w RPA w 2010 roku. To ona śpiewa jedną z dwóch głównych piosenek w fi lmie Król Lew 2, We Are One. Magazyn Time nadał jej tytuł Pierwszej Divy Afryki, mimo że od ponad dwudziestu lat artystka mieszka poza kontynentem. Obecnie za dom uważa Nowy Jork, gdzie jej aktywność artystyczna na muzycznej scenie miasta regularnie zawstydza młodszych. Angélique Kidjo od 2002 roku jest Ambasadorem Dobrej Woli UNICEF i jedną z pierwszych gwiazd, której Marcus Miller zaproponował udział w widowisku Marcus+.

Leszek Możdżer - Światowej klasy pianista i jeden z największych polskich jazzmanów w ogóle: oto jedna z polskich gwiazd widowiska Marcus+ w ramach Solidarity of Arts 2011. Leszek Możdżer urodził się w Gdańsku w 1971 roku. Jest absolwentem gdańskiej Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki. Na początku związany był z formacją Miłość (1991-97) oraz kwartetem Zbigniewa Namysłowskiego (1992-95), ale jeszcze w połowie lat 90. zaczął nagrywać płyty autorskie. Dzisiaj jego dyskografi a stanowi osobny artykuł w Wikipedii, niezależny od artykułu o samym muzyku… Leszek Możdżer jest laureatem mrowia nagród, między innymi Fryderyka (jazzowy muzyk roku 1998), Paszportu Polityki (2004), Nagrody Wielkiej Fundacji Kultury (2005) oraz Nagrody Ministerstwa Spraw Zagranicznych za promowanie polskiej kultury za granicą (2007). Jest również etatowym posiadaczem tytułu Pianisty Roku czytelników Jazz Forum. Jako swoich mistrzów wymienia często Lestera Bowie, Tomasza Stańko, Zbigniewa Preisnera i Adama Makowicza. Występ z tym ostatnim we wrześniu 2004 na koncertach w Carnegie Hall w Nowym Jorku został nazywany „kulminacyjnym

Już od wielu lat Możdżer zaprasza do swoich przedsięwzięć wybitnych muzyków z całego świata. Przede wszystkim, jak mówi, żeby się od nich uczyć. Założone przez niego trio Możdżer – Danielsson – Fresco nagrało dwie rewelacyjne płyty: The Time (2005) oraz Between Us And The Light (2006), przy czym ta druga osiągnęła pułap podwójnej platyny w dwa tygodnie po swojej premierze. Nawet w dorobku tak wielkiego muzyka ubiegłoroczne widowisko Możdżer+ (którego Leszek był nie tylko głównym aktorem, ale również kierownikiem muzycznym) zajmuje miejsce szczególne. Wydarzenie przyniosło pianiście szereg wyjątkowych wyróżnień: Możdżer został laureatem Pomorskiej Nagrody Artystycznej 2011 w kategorii Kreacje Artystyczne, za „wyjątkową wszechstronność [...] i dynamiczne widowisko muzyczne z udziałem jazzowych osobistości z całego świata.” Jazz Forum uznało Możdżer+ za największe wydarzenie roku 2010, Gazeta Wyborcza uhonorowała koncert tytułem Sztorm Roku (najlepsze wydarzenie 2010 roku), a sam Leszek został laureatem MocArt’a 2010 RMF Classic w kategorii Człowiek Roku.

Tomasz Stańko to trębacz jazzowy światowej klasy. Zaczynał w 1962 roku z Adamem Makowiczem (ich Jazz Darings nazywany jest pierwszym europejskim zespołem free jazzowym), oraz jako członek kwintetu Krzysztofa Komedy. Stańko grał z Komedą przez pięć lat i uczestniczył w nagraniach większości polskich kompozycji fi lmowych kompozytora. W 1968 roku miał już swój własny, rozsławiający imię polskiej muzyki na świecie kwintet. Zespół ten (grał w nim m. in. Zbigniew Seifert) do dziś uważany jest za jeden z kamieni milowych rozwoju sztuki i kultury jazzu w Polsce i Europie.

W latach 1970-tych Stańko współpracował z Krzysztofem Pendereckim i Donem Cherrym. W latach 80-tych eksperymentował z rockiem i muzyką elektroakustyczną. Płyta Soul of Things, którą nagrał w 2002 roku z pianistą Marcinem Wasilewskim, basistą Sławomirem Kurkiewiczem i bębniarzem Michałem Miśkiewiczem, przyniosła mu Fryderyka – jednego z czterech w karierze w kategorii „album jazzowy roku”. Do dziś jest ona uznawana za „zasadniczy wzór stylu Stańki i jego nieomylnie rozpoznawalnego, mrocznego i intensywnego brzmienia.” Tomasz Stańko jest laureatem dziesiątek innych, najbardziej prestiżowych nagród muzycznych, w tym Europejskiej Nagrody Jazzowej (2003) oraz Deutscher Schallplattenpreis za album Green Hill (płyta roku 2000). W 2011 roku Tomasz Stańko otrzymał Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi dla kultury narodowej, za osiągnięcia w twórczości artystycznej.”

Edmar Castaneda urodził się w Bogocie w 1978 roku. Od czasu przeprowadzki do Nowego Jorku (1994) udało mu się nie tylko odnieść ogromny sukces komercyjny. Przede wszystkim swoją grą zmienił spojrzenie świata jazzu na harfę. Castaneda potrafi zagrać rzeczy trudne z zachwycającą lekkością, a New York Times zdążył już o nim napisać, że jest „osobnym wszechświatem muzycznym”. Na jego drugiej płycie Entre Cuerdas gościnnie wystąpili Joe Locke i John Scofi eld, a magazyn JazzTimes od razu przyznał, że kolumbijczyk nie ma obecnie żadnej konkurencji, ponieważ nie ma muzyka, który mógłby wydobyć z harfy tak niesamowite, dynamiczne brzmienie. Artysta występował na najbardziej prestiżowych scenach świata (Carnegie Hall, DC Jazz Festival (wcześniej Festiwal Duke’a Ellingtona), Jazz w Centrum Lincolna, Tanglewood). Prowadził też warsztaty muzyki Ameryki Łacińskiej w prestiżowym Berklee College of Music. W ostatnim czasie Castaneda zdobył również uznanie jako kompozytor. Na zlecenie Camac Harps (fi rma wyprodukowała całą kolekcję tzw. harf kolumbijskich na jego cześć) wspólnie z argentyńskim kompozytorem Carlosem Franzettim napisał Wspomnienia z Południa na harfę kolumbijską, harfę klasyczną i orkiestrę kameralną. Wystarczy otworzyć stronę internetową artysty i posłuchać zamieszczonych na niej próbek utworów, żeby uwierzyć. To muzyk jedyny w swoim rodzaju.

Gil Goldstein - Pat Metheny (z którym Goldstein studiował na uniwersytecie w Miami w latach 1972-1973) powiedział o nim, że jest Zeligiem jazzu (ukłon w stronę Leonarda Zeliga, postaci-kameleona wymyślonej i zagranej przez Woody Allena w 1983 roku). Porównanie o tyle trafne, że artysta uchodzi za tuza w każdej dyscyplinie jazzu, którą w danym momencie uprawia. Gil Goldstein urodził się w Baltimore w 1950 roku. Jest pianistą (który zaczynał i wciąż gra na akordeonie), aranżerem, producentem płytowym, kompozytorem muzyki fi lmowej, absolwentem Berklee College of Music i profesorem New York University. Zdobył cztery nagrody Grammy: w 1993 roku za rekonstrukcję orkiestracji nagrań Miles Davis and Quincy Jones Play the Music of Gil Evans, w 2004 za aranże na płytę Michaela Breckera Wide Angles, oraz w 2006 za aranżację klasyka What Are You Doing the Rest of Your Life dla Stinga i Chrisa Bottiego. Goldstein nagrał 8 solowych płyt, na większości których słychać wybitnych muzyków spoza Stanów Zjednoczonych. Dwa przykłady to cudowne albumy Zebra Coast (1992) z mistrzami fl amenco Carles’em Benavente (bas) i Jorge Pardo (fl et i saksofon) oraz Infi nite Love (1993) z brazylijskimi gitarzystami Romero Lubambo i Toninho Hortą.

Na początku (czyli w drugiej połowie lat 70-tych) występował z takimi muzykami jak Pat Martino, Pat Metheny, Billy Cobham, Ray Barretto i Lee Konitz. W połowie lat 1980-tych wielki Jim Hall zaprosił go do pracy ze swoim kwartetem, a w 1993 roku to właśnie Goldstein wyprodukował nagranie duetu Metheny/Hall pt. Something Special. Niepostrzeżenie instrumentalista Goldstein stał się (również wybitnym) aranżerem i producentem. Na długiej liście gwiazd, dla których aranżował muzykę są (oprócz Stinga i Bottiego) David Sanborn, Bobby McFerrin, Al Jarreau i Manhattan Transfer. Artysta za kluczowe doświadczenie muzyczne swojego życia uważa pracę z Gilem Evansem (od 1982 roku do śmierci Evansa w 1988).

Trudno w to uwierzyć, ale to prawda: to on będzie dyrygował Sinfonią Varsovią podczas widowiska Marcus+ 20-go sierpnia na scenie plenerowej Polskiej Filharmonii Bałtyckiej.

Sinfonia Varsovia - Yehudi Menuhin (pierwszy gościnny dyrygent orkiestry tuż po jej założeniu w 1984 roku) powiedział: „Praca z żadną inną orkiestrą nie dała mi tyle satysfakcji, co moja praca w charakterze solisty

i dyrygenta z orkiestrą Sinfonia Varsovia.” Martha Argerich, wybitna argentyńska pianistka: „…są cudowni, są jedną z najlepszych orkiestr nie tylko w Polsce. Pierwsza klasa.” Sinfonia Varsovia to polski produkt eksportowy, o którego jakość artystyczną i muzyczną dbają Krzysztof Penderecki (od 2003 roku) oraz światowej sławy francuski dyrygent Marc Minkowski (od 2008 roku). Oficjalna strona orkiestry wymienia najbardziej prestiżowe sale koncertowe świata, w których występowała Sinfonia: nowojorska Carnegie Hall, Théatre des Champs Elysées w Paryżu, Barbican Centre w Londynie i wielu innych.