ABDULLAH IBRAHIM & African Jazz Night Trio

Nigdy dotąd nie pojawił się artysta, którego pozycja na jazzowym rynku jest tak znamienita i bezsporna, a jednak nie znaleziono okazji, by zaprosić go do Polski. Era Jazzu wielokrotnie zapraszała artystów, którzy po raz pierwszy pojawiali się na polskich estradach (np. Abbey Lincoln, Steve Lacy, Lee Konitz, Dianne Reeves) i zawsze koncerty te były wielkimi wydarzeniami artystycznymi.

"Postać wybitnego pianisty Abdullaha Ibrahima (znanego także jako Dollar Brand)  jest w tym kontekście szczególna – rekomenduje artystę Dionizy Piątkowski, dyrektor Ery Jazzu - oto bowiem przybywa  muzyk utożsamiany nie tylko z estetyką jazzu, ale także jako pionier afro-jazzowej tradycji. To sam Duke Ellington, zauroczony w latach sześćdziesiątych wirtuozerią pianisty, zaproponował mu udział we  wspólnych koncertach. Z czasem A.Ibrahim wprowadził do swojego rozległego repertuaru także wielkie standardy Ellingtona ,a album „Ode To Duke Ellington „ stał się jednym z najbardziej znaczących nagrań dzisiejszego jazzu. Ale do historii tej muzyki przechodzi A.Ibrahim głównie jako piewca wielkiej afrykańskiej tradycji tak subtelnie wplecionej w jego jazzową wirtuozerię jego pianistyki. Artysta, który urodził się i wychował w Południowej Afryce, jest doskonałym piewcą i mentorem „ african-roots” we współczesnej muzyce. Nie stroniąc od odważnych i nowoczesnych form potrafi swoimi balladami nadać każdemu nagraniu i koncertowi walor wielkiego, artystycznego doznania. Nie bez powodu o recitale artysty i jego Trio zabiegają najważniejsze sale koncertowe świata, a sam pianista jest zawsze wielką gwiazda największych festiwali jazzowych”.

Jako Dollar Brand, karierę zawodową zaczynał w połowie lat pięćdziesiątych, wykonując głownie muzykę popularną. Pod koniec dekady założył - już  koncentrujący się na jazzie - zespół, w którym grał trębaczh Hugh Masakela. Swoją aktywnością polityczną (na początku lat sześćdziesiątych)  naraził się władzy i emigrował do Europie ( akompaniując wokalistce Sathimie Bea Benjamin, którą następnie poślubił). W czasie pobytu w Szwajcarii (1963 r.) zwrócił na siebie uwagę Duke’a Ellingtona, który pomógł mu zorganizować sesję nagraniową oraz zarekomendował  koncerty w Stanach. Dolar Brand osiedlił się w Nowym Jorku, aby grać wkrótce  z czołowymi przedstawicielami awangardowego jazzu  (jak np. Elvin Jones, John  Coltrane, Gato Barbieri, Don Cherry, Ornette Coleman). Nie zerwał ze swymi fascynacjami politycznymi i religijnymi: pod koniec lat  sześćdziesiątych przeszedł na islam, przyjął też nowe imię i nazwisko Abbdulah Ibrahim, pod którym odtąd występuje. Wyrok zakazu działalności wydany w Afryce na Afrykański Kongres Narodowy utrudnił  kontakty A.Ibrahima z krajem rodzinnym, powracał jednak okazjonalnie do Afryki Południowej, aby dokonywać nagrań i koncertować.  Artysta nie zważając na wygnanie z ojczyzny i oderwanie od korzeni, nie zaprzestawał badań nad muzyką afrykańską, pracował też nad sposobami wtopienia jej we współczesny amerykański jazz.  Eksperymenty te sprawiły, że jego liczne występy i nagrania  są nacechowane niezwykłą indywidualnością. Na początku lat osiemdziesiątych Ibrahim poszerzył swe muzyczne horyzonty, komponując  m.in.operę „Kalahari Liberation” , która - wystawiana w całej Europie - zdobyła wielkie uznanie i popularność.

„Tak na dobra sprawę  -  kontynuuje D.Piatkowski – pianistyka Abdullaha Ibrahima jest nieporównywalna i  na swój sposób jedyna: od zaśpiewów  ellingtonowskich” po frazy czerpane wprost z Arta Tatuma, subtelności akordów Keith Jarreta ,ludyczność Oscara Petersona i  swing Errola Garnera. Każda płyta A.Ibrahima jest inna, ale nigdy nie jest pozbawiona eksperymentalnej afrykańskiej rytmiki. Każdy koncert jest wielką subtelna suitą, w której jest miejsca na melodyjne tematy,   piękną improwizacje i wspaniały jazzowy feeling. Grę Ibrahima-pianisty, ale także wiolonczelisty, flecisty i saksofonisty sopranowego cechuje  niezwykły rytmiczny wigor, intrygujące skrzyżowanie jazzowego bopu z muzyką jego  ojczystego karju  oraz  ellingtonowskich i monkowskich nastojów. Ibrahim-kompozytor przekonująco i z niezwykłym talentem połączył muzykę dwóch kultur, co w efekcie stworzyło niepowtarzalny, własny styl”.

Wybrana dyskografia:
Jazz Epistles: Verse I (1960), Duke Ellington Presents The Dollar Brand Trio (1963), Anatomy Of A South African Village (1965), 'Round Midnight At The Montmartre (1965), Reflections  (1965), The Dream ( 1965), Hamba Khale (1968; z Gato Barbierim), This Is Dollar Brand (1973), African Piano (1973), Sangoma (1973), African Portraits ( 1973),Memories  (1973),Ode To Duke Ellington ( 1973), African Sketchbook (1974), African Space Program (1974), Good News From Africa (1974; z Johnnym Dyanim), Ancient Africa (1974), The Children Of Africa (1976), Africa Herbs (1976), Blues For A Hip King (1976), Black Lightning (1976), The Journey (1978), Anthem For The New Nations (1978), Duet (1978;z Archiem Sheppem), Streams Of Consciousness (1978; z Maxem Roachem), Soweto (1978), Africa - Tears And Laughter (1979), Echoes From Africa (1980; z J.Dyanim), Memories (1980), African Market Place (1980), At Montreux ( 1980), Matsidiso (1981), South Africa Sunshine (1982), Duke’s Memories (1982), African Dawn ( 1982), Mannenberg - Is Where It’s Happening (1983), Zimbabwe (1983), The Mountain ( 1983), South Africa (1983),Autobiography (1983), Ekaya (1984), Live At Sweet Basil (Blackhawk 1984), Water From An Ancient Well ( 1986), Mindiff (1988), African River  (1989), Mantra Mode (1991), Desert Flowers ( 1993), Fats, Duke & Monk ( 1993), S’En Fout La Mort (1993), Knysna Blue ( 1994),Yarona (1995), Cape Town Flowers (1997), Cape Town Revisited (1997),African Suite (1997), African Symphony (1998), Voice of Africa (1998),African Sun (1998),Made In South Africa Township One More Time (1998), Ekapa Lodumo (2000), Reflections (2001), African Piano (2001),African Magic (2002),African Symphony (2002),A Celebration (2004)